Thiếu máu não và 8 phương pháp phòng ngừa

Tổng quan

Thiếu máu não là tình trạng thiếu oxy và dưỡng chất cung cấp cho não do giảm lưu lượng máu tới não bộ. Nguyên nhân thiếu máu não có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố khác nhau, từ bệnh lý mạch máu đến những rối loạn tim mạch, và thậm chí là do thói quen sinh hoạt hàng ngày.

Thiếu máu não là tình trạng nguy hiểm có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, từ suy giảm chức năng nhận thức, rối loạn tâm thần, đến nguy cơ đột quỵ và tử vong. Sự suy giảm khả năng tự chủ, vận động và nhận thức không chỉ làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh mà còn tạo ra gánh nặng lớn cho gia đình và xã hội.

Để điều trị và phòng ngừa thiếu máu não, có nhiều phương pháp, từ kết hợp giữa y khoa, sử dụng thuốc đến các biện pháp đơn giản như thay đổi lối sống, thói quen sinh hoạt lành mạnh. Trong bài viết này, hãy cùng Tâm Việt Trà tìm hiểu các phương pháp điều trị và phòng ngừa thiếu máu não nhé

Xem thêm: Thiếu máu não và 13 nguyên nhân gây nên

Điều trị thiếu máu não

Điều trị thiếu máu não nhằm mục đích cải thiện lưu lượng máu tới não, giảm triệu chứng và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm như đột quỵ. Quá trình điều trị cần sự kết hợp của nhiều phương pháp, từ thay đổi lối sống đến sử dụng thuốc và can thiệp y khoa khi cần thiết. Dưới đây là các phương pháp điều trị chi tiết cho tình trạng thiếu máu não:

1. Điều trị bằng thuốc

• Thuốc chống kết tập tiểu cầu
  • Các thuốc như aspirin, clopidogrel được sử dụng để ngăn ngừa sự kết tập của tiểu cầu, từ đó giảm nguy cơ hình thành cục máu đông trong mạch máu não.
  • Những loại thuốc này đặc biệt cần thiết cho những bệnh nhân có nguy cơ cao bị đột quỵ hoặc đã từng có các cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua (TIA).
• Thuốc chống đông máu
  • Warfarin, rivaroxaban, hoặc dabigatran là các thuốc được chỉ định để ngăn ngừa sự hình thành cục máu đông. Chúng đặc biệt hữu ích cho những người bị rung nhĩ hoặc có nguy cơ huyết khối cao.
  • Thuốc này cần được sử dụng dưới sự giám sát chặt chẽ để tránh các tác dụng phụ như chảy máu.
• Thuốc hạ huyết áp
  • Các loại thuốc như thuốc ức chế men chuyển (ACE inhibitors), thuốc chẹn kênh calci, và thuốc lợi tiểu có thể được chỉ định để kiểm soát huyết áp, giảm nguy cơ tổn thương mạch máu não.
  • Huyết áp ổn định giúp cải thiện lưu thông máu tới não và ngăn ngừa tình trạng thiếu máu não.
• Thuốc giảm mỡ máu (statin)
  • Các loại thuốc như atorvastatin và simvastatin giúp giảm cholesterol, ngăn ngừa sự hình thành mảng xơ vữa trên thành mạch máu.
  • Điều này giúp giữ cho các động mạch cung cấp máu cho não không bị tắc nghẽn.
• Thuốc giãn mạch máu não
  • Các thuốc như cinnarizine hoặc flunarizine có tác dụng làm giãn mạch máu não, cải thiện tuần hoàn máu và giúp giảm triệu chứng hoa mắt, chóng mặt do thiếu máu não.
• Thuốc cải thiện vi tuần hoàn não
  • Một số thuốc như piracetam hoặc ginkgo biloba có tác dụng cải thiện vi tuần hoàn, giúp tăng cường cung cấp oxy và dưỡng chất cho não.

2. Thay đổi lối sống và chế độ ăn uống

• Chế độ ăn uống lành mạnh
  • Giảm lượng chất béo bão hòa, cholesterol, và muối trong khẩu phần ăn hàng ngày để ngăn ngừa xơ vữa động mạch và cao huyết áp.
  • Tăng cường ăn các loại rau xanh, hoa quả tươi, cá béo giàu omega-3, và thực phẩm giàu chất xơ để cải thiện sức khỏe mạch máu và hỗ trợ tuần hoàn.
  • Hạn chế đường và các thực phẩm chế biến sẵn để giảm nguy cơ tiểu đường và các vấn đề chuyển hóa liên quan đến thiếu máu não.
• Vận động thể chất đều đặn
  • Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày giúp cải thiện lưu thông máu, kiểm soát cân nặng và huyết áp.
  • Các bài tập như đi bộ, bơi lội, yoga có lợi cho sức khỏe tim mạch và cải thiện lưu lượng máu đến não.
• Bỏ thuốc lá và hạn chế rượu bia
  • Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch và co thắt mạch máu, từ đó làm giảm lưu lượng máu đến não.
  • Rượu bia cũng cần được hạn chế vì chúng có thể gây cao huyết áp và làm tổn thương mạch máu.
• Giảm căng thẳng
  • Căng thẳng kéo dài làm tăng huyết áp và gây co thắt mạch máu. Việc giảm căng thẳng qua thiền, yoga, hoặc các hoạt động thư giãn sẽ giúp cải thiện lưu thông máu đến não.

3. Điều trị các nguyên nhân gốc rễ

• Điều trị bệnh tiểu đường
  • Kiểm soát đường huyết là yếu tố quan trọng để ngăn ngừa tổn thương mạch máu não. Sử dụng thuốc hoặc insulin theo chỉ định và duy trì chế độ ăn uống cân đối giúp kiểm soát tốt tiểu đường.
• Kiểm soát huyết áp và cholesterol
  • Điều trị cao huyết áp và giảm cholesterol bằng cách kết hợp dùng thuốc và điều chỉnh lối sống giúp ngăn ngừa xơ vữa động mạch và giảm nguy cơ thiếu máu não.

4. Can thiệp y khoa

• Phẫu thuật làm sạch mảng xơ vữa (endarterectomy)
  • Khi động mạch cảnh bị hẹp do mảng xơ vữa, phẫu thuật làm sạch động mạch có thể được tiến hành để cải thiện lưu lượng máu đến não và ngăn ngừa đột quỵ.
• Đặt stent động mạch
  • Khi động mạch cảnh hoặc các mạch máu não bị hẹp nghiêm trọng, bác sĩ có thể đặt một stent (ống lưới kim loại) để giữ cho mạch máu luôn mở và tăng cường lưu thông máu.
• Phẫu thuật nối động mạch (bypass)
  • Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể tiến hành phẫu thuật nối động mạch để thay thế đoạn mạch máu bị hẹp hoặc tắc, giúp cải thiện lưu lượng máu đến não.

5. Điều trị phục hồi chức năng

• Vật lý trị liệu và phục hồi chức năng
  • Những người có triệu chứng vận động như yếu liệt do thiếu máu não cần được tập vật lý trị liệu để cải thiện khả năng di chuyển và giúp họ tự chủ trong sinh hoạt.
  • Phục hồi chức năng giúp cải thiện khả năng cân bằng và giảm nguy cơ té ngã, đặc biệt là ở người cao tuổi.
• Liệu pháp ngôn ngữ và tâm lý
  • Những người gặp khó khăn trong giao tiếp hoặc rối loạn cảm xúc do thiếu máu não cần được hỗ trợ bằng liệu pháp ngôn ngữ và tâm lý để cải thiện khả năng giao tiếp và quản lý cảm xúc.

6. Phương pháp điều trị bổ sung

• Châm cứu
  • Châm cứu có thể giúp cải thiện tuần hoàn máu não và giảm các triệu chứng đau đầu, chóng mặt do thiếu máu não.
• Sử dụng thảo dược
  • Một số loại thảo dược như ginkgo biloba, cỏ ngọt, đông trùng hạ thảo có thể giúp cải thiện lưu thông máu và giảm triệu chứng thiếu máu não. Tuy nhiên, cần sử dụng dưới sự giám sát của chuyên gia y học cổ truyền hoặc bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

7. Phòng ngừa thiếu máu não tái phát

• Kiểm tra sức khỏe định kỳ
  • Theo dõi huyết áp, đường huyết và mức cholesterol thường xuyên để phát hiện sớm và điều chỉnh các yếu tố nguy cơ gây thiếu máu não.
• Tuân thủ điều trị
  • Người bệnh cần tuân thủ các chỉ định của bác sĩ về việc dùng thuốc, thay đổi lối sống, và thực hiện các phương pháp điều trị để ngăn ngừa tình trạng thiếu máu não tái phát.

Điều trị thiếu máu não đòi hỏi sự kết hợp chặt chẽ giữa thay đổi lối sống, sử dụng thuốc, và có thể cần can thiệp y khoa. Mục tiêu là cải thiện lưu thông máu, giảm triệu chứng và ngăn ngừa các biến chứng như đột quỵ. Điều quan trọng là người bệnh cần có sự đánh giá và hướng dẫn từ các chuyên gia y tế để đưa ra phương pháp điều trị phù hợp nhất cho tình trạng cụ thể của mình.

Phòng ngừa thiếu máu não

Phòng ngừa thiếu máu não là rất quan trọng để giảm nguy cơ xảy ra các biến chứng nghiêm trọng như đột quỵ. Các biện pháp phòng ngừa bao gồm điều chỉnh lối sống, kiểm soát các yếu tố nguy cơ và thực hiện các biện pháp y tế thích hợp. Dưới đây là các biện pháp phòng ngừa chi tiết:

1. Kiểm soát các yếu tố nguy cơ

• Huyết áp:
  • Theo dõi huyết áp định kỳ và duy trì huyết áp trong mức bình thường (thường dưới 120/80 mmHg).
  • Nếu bạn có cao huyết áp, hãy tuân thủ điều trị theo chỉ định của bác sĩ và thực hiện lối sống lành mạnh để kiểm soát huyết áp.
• Cholesterol:
  • Kiểm tra nồng độ cholesterol trong máu ít nhất một lần mỗi năm. Mục tiêu nên là cholesterol LDL (cholesterol xấu) dưới 100 mg/dL.
  • Thay đổi chế độ ăn uống để giảm cholesterol, ví dụ: ăn nhiều rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và cá béo, đồng thời giảm bơ, thịt đỏ và thực phẩm chế biến sẵn.
• Đường huyết:
  • Đối với những người mắc bệnh tiểu đường, kiểm soát đường huyết là rất quan trọng. Mục tiêu là giữ đường huyết trong mức bình thường (70-130 mg/dL trước bữa ăn và dưới 180 mg/dL sau bữa ăn).
  • Sử dụng thuốc điều trị theo chỉ định của bác sĩ và áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh.

2. Chế độ ăn uống lành mạnh

• Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa:
  • Ăn nhiều trái cây và rau quả như berries, cà rốt, cải bó xôi để bảo vệ tế bào não khỏi tổn thương.
• Omega-3:
  • Tăng cường ăn các loại cá như cá hồi, cá thu, hạt chia và quả óc chó, vì omega-3 có lợi cho sức khỏe tim mạch và não bộ.
• Giảm muối:
  • Hạn chế tiêu thụ muối (dưới 2.300 mg/ngày) để giảm nguy cơ cao huyết áp.
• Chất xơ:
  • Tăng cường thực phẩm chứa chất xơ như ngũ cốc nguyên hạt, đậu, hạt, giúp kiểm soát cholesterol và cân nặng.

3. Tăng cường hoạt động thể chất

• Tập thể dục đều đặn:
  • Khuyến cáo tập ít nhất 150 phút hoạt động aerobic cường độ vừa hoặc 75 phút hoạt động mạnh mỗi tuần.
  • Các bài tập như đi bộ, chạy bộ, bơi lội, đạp xe giúp cải thiện tuần hoàn máu và sức khỏe tim mạch.
• Tăng cường sức mạnh:
  • Thực hiện các bài tập tăng cường cơ bắp ít nhất hai lần mỗi tuần để duy trì sức khỏe tổng thể.

4. Bỏ thuốc lá và hạn chế rượu

• Bỏ thuốc lá:
  • Hút thuốc làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch và huyết áp cao, là yếu tố nguy cơ chính gây thiếu máu não.
  • Tham gia các chương trình hỗ trợ cai thuốc lá hoặc sử dụng các sản phẩm hỗ trợ nếu cần.
• Hạn chế rượu:
  • Uống rượu vừa phải (1 ly/ngày cho phụ nữ và 2 ly/ngày cho đàn ông) để giảm nguy cơ ảnh hưởng đến huyết áp và sức khỏe tim mạch.

5. Giảm căng thẳng

• Thực hành các kỹ thuật thư giãn:
  • Áp dụng thiền, yoga, hoặc các phương pháp giảm căng thẳng khác để giúp giảm mức độ căng thẳng.
• Quản lý thời gian:
  • Lên kế hoạch và tổ chức thời gian hợp lý để giảm cảm giác căng thẳng do công việc và cuộc sống.

6. Giấc ngủ đủ và chất lượng

• Ngủ đủ giấc:
  • Mỗi người cần từ 7-9 giờ giấc ngủ mỗi đêm để cơ thể phục hồi và cải thiện sức khỏe tổng thể.
• Tạo môi trường ngủ tốt:
  • Đảm bảo không gian ngủ yên tĩnh, thoải mái và tối ưu hóa nhiệt độ phòng để có giấc ngủ ngon.

7. Khám sức khỏe định kỳ

• Theo dõi sức khỏe:
  • Kiểm tra huyết áp, cholesterol, và đường huyết định kỳ (ít nhất mỗi năm một lần) để phát hiện sớm và điều chỉnh các yếu tố nguy cơ.
• Chẩn đoán sớm:
  • Nhận biết sớm các triệu chứng như đau đầu, chóng mặt, và đi khám ngay khi có dấu hiệu thiếu máu não để can thiệp kịp thời.

8. Thực hiện các biện pháp y tế khi cần

• Theo dõi và điều trị bệnh lý nền:
  • Nếu bạn có các bệnh lý như tiểu đường, cao huyết áp hoặc bệnh tim mạch, hãy làm theo hướng dẫn điều trị của bác sĩ để kiểm soát bệnh hiệu quả.
• Sử dụng thuốc theo chỉ định:
  • Đối với những người có tiền sử bệnh lý về tim mạch hoặc có nguy cơ cao, bác sĩ có thể kê đơn thuốc chống đông máu hoặc thuốc hạ huyết áp để giảm nguy cơ thiếu máu não.

Uống trà bổ máu giúp tăng cường tuần hoàn máu

Bên cạnh các biện pháp phòng ngừa và điều trị thiếu máu não kể trên, bạn có thể sử dụng trà bổ máu hàng ngày với nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. Trà phù hợp cho các đối tượng bị đau đầu, mất ngủ, thiếu máu lên não, rối loạn tiền đình

Thành phần: Kỳ tử, Hắc kỳ tử, Dâu tằm, Đường phèn, Táo đỏ

Công dụng của trà

• Trà Bổ Máu có tác dụng giúp bổ máu, bổ huyết giảm chóng mặt ù tai.
• Giúp đẹp da, giảm mụn nhọt, tốt cho hệ tim mạch.
• Thanh nhiệt giải độc cơ thể, mát gan, giúp ăn ngon miệng hơn, cải thiện hệ tiêu hóa
• Điều hòa kinh nguyệt ngày đèn đỏ giúp giảm Stress căng thẳng cáu giận.
• Uống trà bổ máu thường xuyên có tiềm năng ngăn ngừa ung thư.
• Uống trà bổ máu ích huyết thường xuyên giúp cơ thể khỏe mạnh tràn đầy năng lượng mỗi ngày.

Kết luận

Phòng ngừa thiếu máu não đòi hỏi sự phối hợp của nhiều yếu tố, từ thay đổi lối sống đến kiểm soát bệnh lý và theo dõi sức khỏe định kỳ. Bằng cách thực hiện các biện pháp này, bạn có thể giảm thiểu nguy cơ thiếu máu não và cải thiện sức khỏe tổng thể của mình.