Tía tô và 10 công dụng thần kỳ bạn nên biết

Tía tô là loài thực vật thường xuất hiện trong nhiều bừa cơm gia đình người Việt. Không chỉ đơn thuần là một loại rau gia vị, tía tô còn mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe mà bạn nên biết. Hãy cùng Tâm Việt Trà tìm hiểu 10 công dụng tuyệt vời của tía tô ngay dưới đây.

Đặc điểm cây tía tô

Cây tía tô có tên khoa học Perilla frutescens là loại thảo dược quen thuộc trong đời sống người Việt, thường xuất hiện trong ẩm thực và y học dân gian. Loài cây này có thân thảo, cao khoảng 0,5 – 1m, phân nhiều nhánh và phủ lông mềm. Lá cây có hình trứng, mép răng cưa, mặt trên màu xanh hoặc tím tía, mặt dưới thường đậm hơn và tỏa ra mùi thơm đặc trưng. Hoa nhỏ mọc thành chùm, có màu trắng hoặc tím nhạt, trong khi quả có kích thước nhỏ và chứa hạt bên trong.

Cây tía tô khá dễ trồng, thích nghi với nhiều loại đất, phát triển tốt trong môi trường ẩm và tơi xốp. Trong ẩm thực, lá thường được sử dụng làm rau sống, gia vị cho các món lẩu, cháo hoặc cuốn với thịt, cá. Về mặt y học, lá cây giúp giải cảm, hạ sốt, giảm ho và tiêu đờm hiệu quả. Tinh dầu chiết xuất từ cây tía tô còn có tác dụng chống viêm, kháng khuẩn và làm đẹp da. Đây là loại cây không chỉ bổ dưỡng mà còn có giá trị cao trong việc chăm sóc sức khỏe.

10 Công Dụng Phổ Biến Của Tía Tô

1. Tăng cường sức đề kháng

Lá tía tô là nguồn cung cấp dồi dào vitamin C và các chất chống oxy hoá, đóng vai trò quan trọng trong việc củng cố hệ miễn dịch của cơ thể. Các dưỡng chất này giúp kích thích sản sinh tế bào bạch cầu, từ đó nâng cao khả năng chống lại vi khuẩn và virus.

Sử dụng thường xuyên không chỉ giúp cơ thể hạn chế nguy cơ mắc các bệnh thông thường như cảm lạnh hay nhiễm trùng mà còn tăng cường sức bền, giúp cơ thể nhanh chóng hồi phục sau bệnh. Việc kết hợp loài thảo dược này vào bữa ăn hàng ngày là cách đơn giản nhưng hiệu quả để chăm sóc sức khỏe lâu dài.

2. Trị cảm cúm

Trong dân gian, tía tô được xem là phương thuốc tự nhiên hữu hiệu khi cơ thể gặp các triệu chứng cảm cúm, ho hay sốt. Chỉ cần đun sôi một nắm lá tươi, dùng nước để xông hơi hoặc uống trực tiếp sẽ giúp cơ thể toát mồ hôi, giải cảm nhanh chóng. Tinh dầu tự nhiên có trong lá tía tô giúp làm ấm cơ thể, giảm đau họng, tiêu đờm và làm dịu cơn ho kéo dài. Phương pháp này không chỉ an toàn mà còn không gây tác dụng phụ, phù hợp với cả người lớn và trẻ em, đặc biệt là trong những ngày thời tiết thay đổi thất thường.

3. Hỗ trợ tiêu hóa

Tinh dầu và các hợp chất tự nhiên từ lá tía tô có khả năng kích thích hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả hơn. Uống trà hoặc ăn sống giúp giảm cảm giác đầy hơi, chướng bụng và cải thiện tình trạng đau dạ dày nhẹ. Đặc biệt, loài cây này còn có khả năng kháng khuẩn, ngăn ngừa các vi khuẩn gây hại trong đường ruột. Việc sử dụng loại lá này thường xuyên sẽ giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh hơn, từ đó hỗ trợ quá trình hấp thụ dưỡng chất tốt hơn.

4. Giải độc cơ thể

Tía tô có khả năng thanh lọc cơ thể, hỗ trợ quá trình thải độc tự nhiên của gan và thận. Uống nước hoặc dùng trà từ lá giúp làm sạch máu, loại bỏ các độc tố tích tụ trong cơ thể, từ đó mang lại làn da sáng mịn, hạn chế mụn và viêm nhiễm. Đặc biệt, phương pháp này còn giúp giảm tình trạng nóng trong, cân bằng nhiệt độ cơ thể, rất thích hợp cho những ai thường xuyên gặp vấn đề về mụn do nội tiết hoặc ăn đồ cay nóng.

5. Hỗ trợ giảm cân

Ngoài giải độc cơ thể, tía tô còn là một nguồn cung cấp chất xơ tự nhiên, hỗ trợ quá trình tiêu hóa và thúc đẩy đốt cháy mỡ thừa. Uống nước lá tía tô trước khi đi ngủ không chỉ giúp làm dịu thần kinh mà còn tăng cường quá trình trao đổi chất trong cơ thể, từ đó hỗ trợ giảm cân một cách nhẹ nhàng và bền vững. Kết hợp việc sử dụng lá với chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục đều đặn sẽ giúp bạn kiểm soát cân nặng đạt hiệu quả cao hơn.

6. Chăm sóc da

Chất chống oxy hoá dồi dào trong cây tía tô là “vũ khí” tuyệt vời để làm chậm quá trình lão hoá, ngăn ngừa nếp nhăn và giúp làn da luôn tươi trẻ. Sử dụng nước lá để rửa mặt hoặc tắm có thể giúp giảm mụn, làm mờ tàn nhang và tái tạo làn da. Tinh dầu tự nhiên có trong lá cũng có tác dụng làm dịu các vết viêm sưng, giữ cho da luôn khỏe mạnh và căng bóng

7. Hỗ trợ giảm mụn ngứa

Với đặc tính chống viêm và kháng khuẩn, tía tô là giải pháp tự nhiên giúp giảm ngứa, mẩn đỏ do dị ứng hoặc côn trùng cắn. Đắp lá giã nát lên vùng da bị ngứa hoặc uống nước lá đều giúp làm dịu triệu chứng nhanh chóng. Điều này đặc biệt hữu ích cho những ai có làn da nhạy cảm, dễ bị kích ứng khi thời tiết thay đổi.

8. Tốt cho tim mạch

Axit alpha-linolenic có trong tía tô là một loại axit béo Omega-3, giúp giảm cholesterol xấu và tăng cường sức khỏe tim mạch. Việc sử dụng thường xuyên sẽ giúp cải thiện tuần hoàn máu, giảm nguy cơ xơ vữa động mạch và điều hòa huyết áp. Điều này đặc biệt có lợi cho những người cao tuổi hoặc những ai có nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.

9. Hỗ trợ bệnh dạ dày

Ngoài khả năng kích thích tiêu hóa,tía tô còn giúp giảm viêm loét dạ dày và làm lành các tổn thương ở niêm mạc. Uống trà từ lá hoặc ăn sống giúp bổ sung chất xơ, làm dịu dạ dày và ngăn ngừa tái phát các triệu chứng khó chịu. Đây là một phương pháp tự nhiên, lành tính, thích hợp để bổ sung vào chế độ ăn hàng ngày nhằm bảo vệ hệ tiêu hóa lâu dài.

10. Dưỡng tóc

Nước lá từ cây tía tô còn là bí quyết giúp nuôi dưỡng tóc và da đầu một cách tự nhiên. Gội đầu bằng nước lá giúp giảm gàu, kích thích mọc tóc và tăng cường độ bóng mượt. Các dưỡng chất trong lá thấm sâu vào chân tóc, nuôi dưỡng nang tóc và hạn chế tình trạng rụng tóc. Thường xuyên áp dụng phương pháp này sẽ mang lại cho bạn mái tóc chắc khỏe, mềm mại và ít gãy rụng.

Lưu ý

Không nên lạm dụng: Mặc dù có nhiều lợi ích nhưng nếu dùng quá nhiều, lá có thể gây nóng trong hoặc phản tác dụng, dẫn đến các vấn đề như rối loạn tiêu hóa hoặc gây dị ứng nhẹ.

Không dùng khi đang sốt cao: Việc uống nước lá tía tô khi cơ thể đang sốt cao có thể làm tăng nhiệt, khiến tình trạng nghiêm trọng hơn. Trong trường hợp này, nên dùng các biện pháp hạ sốt khác trước khi sử dụng lá để hỗ trợ.

Phụ nữ mang thai cần thận trọng: Lá tía tô có thể kích thích co bóp tử cung nhẹ, do đó phụ nữ mang thai nên hạn chế hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.

Người huyết áp thấp nên hạn chế: Lá tía tô có khả năng hạ huyết áp, vì vậy những người có huyết áp thấp nên sử dụng với liều lượng nhỏ hoặc hỏi ý kiến chuyên gia y tế trước khi dùng.

Không dùng khi đang điều trị thuốc đông máu: Lá tía tô có thể làm loãng máu, do đó, nếu bạn đang sử dụng thuốc đông máu hoặc chuẩn bị phẫu thuật, hãy tạm ngừng dùng để tránh ảnh hưởng đến quá trình đông máu.

Lời kết

Lá tía tô không chỉ là một nguyên liệu quen thuộc trong ẩm thực mà còn là một thảo dược quý giá với nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe. Từ việc tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ hệ tiêu hóa, thanh lọc cơ thể cho đến chăm sóc da, tóc và bảo vệ tim mạch, loại cây này thực sự là người bạn đồng hành trong đời sống hàng ngày. Hãy tận dụng nguồn thảo dược tự nhiên này để chăm sóc bản thân và gia đình một cách an toàn và hiệu quả.